Graves’ Hastalığı: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Graves’ hastalığı, tiroid bezinin aşırı çalışmasına bağlı olarak ortaya çıkan bir otoimmün bozukluktur. Her 200 kişiden birini etkileyen bu hastalık, metabolizmanın hızlanmasına ve çeşitli semptomlara yol açar. Tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara neden olabilen Graves’ hastalığı, ilaçlar, radyoaktif iyot tedavisi veya cerrahi müdahale ile kontrol altına alınabilir.
Graves’ Hastalığı Nedir?
Graves’ hastalığı, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla tiroid bezine saldırması sonucu ortaya çıkar. Bu durum, tiroid hormonlarının aşırı üretilmesine (hipertiroidizm) neden olur. Hastalık adını, 1835 yılında bu durumu ilk kez tanımlayan İrlandalı doktor Robert Graves’ten almıştır.
Graves’ Hastalığı ve Hipertiroidizm İlişkisi
Graves’ hastalığı, hipertiroidizmin en yaygın nedenidir. Tiroid bezinin aşırı çalışması, vücutta metabolik süreçlerin hızlanmasına yol açar. Bunun sonucunda:
- Kilo kaybı,
- Çarpıntı,
- Sinirlilik,
- Aşırı terleme,
- Uyku problemleri gibi belirtiler görülebilir.
Graves’ Hastalığının Belirtileri
Graves’ hastalığının semptomları kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. En yaygın belirtiler şunlardır:
- Sıcağa tahammülsüzlük,
- Ellerde titreme,
- Saç dökülmesi,
- Kas güçsüzlüğü,
- Adet düzensizlikleri,
- İshal veya sık tuvalete çıkma.
Graves’ Oftalmopati (Göz Tutulumu)
Graves’ hastalığı olan kişilerin yaklaşık %25’inde Graves’ oftalmopati adı verilen bir göz rahatsızlığı gelişir. Bu durum, göz çevresindeki dokuların şişmesine ve iltihaplanmasına yol açar. Belirtileri:
- Gözlerin dışarı doğru çıkması (proptozis),
- Çift görme,
- Göz kuruluğu ve batma hissi,
- Göz kapaklarında çekilme.
Şiddetli vakalarda, görme kaybına kadar ilerleyebilen bu durum, erken tedavi ile kontrol altına alınabilir.
Graves’ Hastalığının Nedenleri ve Risk Faktörleri
Graves’ hastalığının kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Risk faktörleri şunlardır:
- Aile öyküsü,
- Kadın cinsiyet (erkeklere göre 7-8 kat daha fazla görülür),
- Sigara kullanımı,
- Stres,
- Diğer otoimmün hastalıklar (Tip 1 diyabet, romatoid artrit gibi).
Graves’ Hastalığının Teşhisi
Graves’ hastalığının tanısı için doktorunuz şu testleri isteyebilir:
- Kan testleri (TSH, T3, T4, anti-TPO antikorları),
- Radyoaktif iyot uptake testi,
- Tiroid ultrasonu,
- Göz muayenesi (oftalmopati şüphesi varsa).
Graves’ Hastalığının Tedavisi
Tedavi seçenekleri, hastalığın şiddetine ve kişinin genel sağlık durumuna göre belirlenir.
1. İlaç Tedavisi
- Antitiroid ilaçlar (Metimazol, Propiltiyourasil),
- Beta blokerler (çarpıntı ve titremeyi azaltmak için).
2. Radyoaktif İyot Tedavisi
Tiroid hücrelerinin radyoaktif iyot ile kontrollü bir şekilde tahrip edilmesini sağlar.
3. Cerrahi Tedavi (Tiroidektomi)
Tiroid bezinin bir kısmının veya tamamının alınmasıdır.
Graves’ Oftalmopati Tedavisi
- Kortikosteroidler,
- Göz damlaları (nemlendirici),
- Cerrahi müdahale (şiddetli vakalarda).
Graves’ Hastalığı ile Yaşam
- Düzenli doktor kontrollerini aksatmayın,
- Sigara kullanmayın,
- Stresten uzak durun,
- İyotlu tuz tüketimini doktorunuza danışın,
- Göz sağlığınızı korumak için düzenli göz muayenesi yaptırın.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
- Kilo kaybı ve çarpıntı şikayetleriniz varsa,
- Gözlerinizde şişme veya görme problemleri yaşıyorsanız,
- Aşırı yorgunluk ve halsizlik hissediyorsanız mutlaka bir endokrinoloji uzmanına danışın.
Sonuç
Graves’ hastalığı, doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile kontrol altına alınabilir. Erken teşhis, komplikasyonları önlemede büyük önem taşır. Eğer siz de bu belirtileri yaşıyorsanız, bir sağlık uzmanına başvurarak gerekli testleri yaptırabilirsiniz.
Görme engelli bireylerin yaşam kalitesini artırmak için geliştirilen Heysem Akıllı Gözlük, çevresel farkındalığı artıran teknolojilerle desteklenmiştir. Daha fazla bilgi için Heysem web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Kaynaklar:
- National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK)
- American Thyroid Association
- Mayo Clinic
