Gözde Uçuşan Cisimler (Floaters) Nedir? Türleri ve Tedavi Yöntemleri
Gözde uçuşan cisimler (floaters), görüş alanında beliren küçük lekeler, iplikçikler veya halkalar şeklinde kendini gösteren yaygın bir görme sorunudur. Özellikle açık renkli bir zemine bakarken veya parlak ışıkta daha belirgin hale gelebilirler. Çoğu zaman zararsız olsalar da, bazı durumlarda altta yatan ciddi bir göz probleminin habercisi olabilirler.
Gözde Uçuşan Cisimler Neden Oluşur?
Gözümüzün içi, vitreus adı verilen jel benzeri bir sıvıyla doludur. Yaşlandıkça bu jel sıvılaşır ve küçülerek lifli yapılar oluşturur. Bu lifler, retinaya gölge düşürerek floaters olarak adlandırdığımız görüntülere yol açar. Floaters’lar genellikle şu durumlarda ortaya çıkabilir:
- Yaşlanma (40 yaş üstü bireylerde daha sık görülür)
- Göz yaralanmaları
- Diyabetik retinopati gibi göz hastalıkları
- Retina dekolmanı (acil müdahale gerektiren ciddi bir durum)
- Miyopi (yüksek miyop kişilerde risk daha fazladır)
Göz Floaters Türleri
1. Weiss Ring Floater (Halka Şeklinde Uçuşan Cisim)
Bu tür, genellikle vitreusun optik sinirden ayrılması sonucu oluşan belirgin bir halka şeklinde görülür. Retina dekolmanı gibi ciddi durumlarla ilişkili olabileceğinden, aniden ortaya çıkması halinde bir göz doktoruna başvurulmalıdır.
2. Diffuse (Bulutsu) Floater
Yaşlanmaya bağlı olarak vitreus jelinde oluşan yoğunlaşmalar nedeniyle gelişir. Bulutsu veya duman benzeri bir görünümü vardır. YAG lazer vitreolizis gibi tedavilerle azaltılabilir.
3. Cobweb (Örümcek Ağı) Floater
Gençlerde daha sık görülen bu tür, ince lifler veya ağ benzeri yapılar şeklinde belirir. Çoğu zaman zararsızdır ve zamanla kendiliğinden kaybolabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Floaters’lar genellikle zararsız olsa da, aşağıdaki belirtiler varsa acilen bir göz doktoruna danışılmalıdır:
- Ani ve yoğun floaters artışı
- Işık çakmaları (flashes)
- Görme kaybı veya perde inmesi hissi (retina dekolmanı belirtisi olabilir)
Floaters’ların Tedavisi
Çoğu durumda floaters’lar zamanla beyin tarafından filtrelenir ve daha az rahatsız edici hale gelir. Ancak şiddetli vakalarda şu tedavi yöntemleri uygulanabilir:
- YAG Lazer Vitreolizis: Lazerle floaters’ların parçalanması
- Vitrektomi: Vitreusun cerrahi olarak alınması (nadiren tercih edilir)
Görme Engelli Bireyler İçin Teknolojik Destek
Görme sorunları yaşayan bireyler için geliştirilen yenilikçi teknolojiler, günlük yaşamı kolaylaştırmaya yardımcı olabilir. Örneğin, Heysem Akıllı Gözlük, çevresel farkındalığı artırarak görme engelli bireylerin daha bağımsız hareket etmesini sağlayan bir çözüm sunar.
Sonuç
Göz floaters’ları çoğu zaman endişe verici olmasa da, ani değişiklikler ciddi bir göz probleminin işareti olabilir. Düzenli göz muayeneleri ve erken teşhis, görme sağlığını korumak için kritik öneme sahiptir.
Kaynaklar: National Eye Institute, NHS, Advances in Therapy
